mieć kota
  • na kocią łapę
    25.09.2006
    25.09.2006
    Droga Poradnio,
    skąd wywodzi się zwrot żyć na kocią łapę? Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
    Mest
  • Akademia pana Kleksa

    25.03.2021
    21.10.2019

    Dzień dobry,

    proszę o pomoc w rozstrzygnięciu wątpliwości dotyczącej pisowni rzeczownika pan w tytule popularnej lektury „Akademia pana Kleksa”. Sądziłam, że nie ma potrzeby pisania wielką literą rzeczownika pospolitego pan. Zarzucono mi, że trzeba napisać wielką literą wszystkie wyrazy, ponieważ jest to nazwa instytucji. Moje wydanie książki nie pomaga mi w pokazaniu czarno na białym, jak powinno być, ponieważ cały tytuł wydrukowano wersalikami.


    Pozdrawiam

    Hanna Jabłońska

  • kocia wiara

    15.04.2003
    15.04.2003

    Czasem w stosunku do ludzi niektórych wyznań, liczebnie mniejszych od „dużych” Kościołów, stosuje się określenie kocia wiara. Czy można ustalić, skąd pochodzi to wyrażenie? Dlaczego powszechnie uznano, że właśnie takie określenie będzie miało pejoratywny charakter?

    Dziękuję.

  • Końmi, ale słoniami
    9.07.2019
    9.07.2019
    Nurtuje mnie zasada odmiany pewnej grupy wyrazów. Mamy wyraz koń, od którego narzędnik (z kim, z czym?) liczby mnogiej to końmi lub koniami. Natomiast dla wyrazu słoń, ów narzędnik to tylko słoniami.
    Jeśli chodzi o rodzaje żeńskie, to mamy wyraz broń, od którego narzędnik to tylko broniami, a już w wyrazie toń, jest to tylko tońmi.
    Analogicznie gość (gośćmi) i kość (kośćmi/kościami).
    Czy istnieje jakaś reguła, by móc wydedukować prawidłowość odmiany innych tego typu wyrazów?
  • piksel i Piksel
    28.01.2012
    28.01.2012
    Mam pytanie co do odmiany słowa, a właściwie imienia Piksel. Tak nazywa się mój pies i ja mówię: Piksla, (z) Pikslem, (o) Pikslu itd., a inni prawie zawsze: Piksela, (z) Pikselem, (o) Pikselu itd. Wydaje mi się, że imię powinno się odmieniać tak, jak ja je odmieniam, a takiego zwykłego piksela komputerowego należy odmieniać właśnie z tym e, ale dalej nie jestem pewna. A może to w ogóle bez znaczenia i obie formy są poprawne?
  • Rodzaj niemęskoosobowy
    25.04.2016
    25.04.2016
    Szanowni Państwo!
    O ile dobrze zrozumiałam definicję rodzaju niemęskoosobowego, rzeczowniki w liczbie mnogiej, np. wiewiórki, kredki mają właśnie rodzaj niemęskoosobowy. Tymczasem w Zeszycie ćwiczeń cz. 2, stanowiącym uzupełnienie podręcznika Język polski. Między nami dla kl. IV szkoły podst. (Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe, 2015 r.), mają one rodzaj żeński.
    Jak jest naprawdę? Jak uczyć dziecko? Czy powinno się uznać za poprawne oba określenia rodzaju?
  • Weterynarz

    10.07.2021
    15.01.2018

    Zaczęłam studia weterynaryjne i nieraz spotkałam się ze stwierdzeniem, że określenie weterynarz jest obraźliwe, a poprawną formą jest jedynie lekarzweterynarii lub lekarzmedycyny weterynaryjnej. Czy ma to w ogóle sens?

  • Czy czasownik uśmiechać się to ciąg dwóch słów, czy dwusłowo?

    5.05.2024
    5.05.2024

    Szanowni Państwo,

    czy jeśli jakieś słowo (konkretnie: czasownik) nie występuje w słowniku samodzielnie, tylko zawsze w powiązaniu z innym słowem, można je uznać za „słowo”. Przykład: w słowniku nie ma słowa „uśmiechać” tylko „dwusłowo” (?) „uśmiechać się”. Wszak samo „uśmiechać” nie pełni w języku żadnej funkcji.

    Z poważaniem i pozdrowieniami

    mp

  • Europa Środkowo-Zachodnia (sic!)
    9.09.2002
    9.09.2002
    1) Jak należy pisać: Europa Środkowozachodnia? Europa środkowo-zachodnia? Europa Środkowo-Zachodnia?
    2) Co robić, jeżeli w przypisach lub bibliografii pracy naukowej podany jest tytuł jakiegoś dzieła zawierający błąd ortograficzny (np. właśnie taki, jak wyżej)? Często przy tym bywa tak, że nie jest nam znana rzeczywista, użyta przez autora dzieła pisownia, lecz jedynie ta, której użyła osoba przytaczająca; nie jest wtedy wiadome (a często trudne do sprawdzenia), KTO zrobił błąd i jak NAPRAWDĘ jest napisany ten tytuł, a co za tym idzie – w jakiej formie powinien on zostać wydrukowany np. w bibliografii.
    Będę bardzo wdzięczna za pomoc.
  • nazwy mieszkańców
    9.01.2008
    9.01.2008
    Czy kobieta mieszkająca w Zakręcie jest zakręTANKĄ czy zakręCIANKĄ?
    Jak nazwać mieszkankę wsi Kot? Kotanka? Koczanka? Kotowianka? Czy w ogóle – tak jak w ostatniej formie (kotowianka) – możemy swobodnie dodawać cząstkę -owi-? I z mieszkanki Nart uczynić nartOWIankę?
    Czy jeżeli w końcówce jest dźwięk [k] lub [c], możemy wymieniać go na [cz]? Na przykład: Adamkiadamczanka, Nidzicanidziczanka.
    A mieszkanka Wychódźca to wychódź(c)czanką czy wychódźcowianką?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego